วัดสังฆาวาส 
ปริศนาของเสมาสามชั้น 
(อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย, เมืองเก่าสุโขทัย) 
        ชื่อของวัด หมายถึง "ที่อาศัยของพระสงฆ์" ซึ่งมีบริบทน่าสนใจอย่างยิ่งกับโบราณสถานแห่งนี้ เพราะอุโบสถอยู่ห่างจากสิ่งก่อสร้างหลักของวัดอย่างมาก เป็นไปได้ว่าเพราะส่วนที่เป็นกุฏิ เสนาสนะ ที่อาศัยของพระสงฆ์ มีขนาดใหญ่โตกว้างขวาง ชื่อนี้ปรากฏในศิลาจารึกด้วย แต่ในพระราชนิพนธ์ของสมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิราวุธ สยามมกุฎราชกุมาร (ต่อมาคือรัชกาลที่ 6) นั้น ทรงเล่าว่าชาวบ้านในแถบนี้เรียกวัดแห่งนี้ตามสำเนียงพื้นถิ่นว่า "สังกะวาด"
ด้านหนึ่งของวัดติดกับแนวคันดินและคลองโบราณซึ่งเรียกกันในปัจจุบันว่า "ถนนพระร่วง" ซึ่งตัดตรงออกจากเมืองสุโขทัย ไปสู่เมืองโบราณศรีสัชนาลัย ส่วนที่ผ่านวัดสังฆาวาสนี้ยังเห็นแนวคันดินชัดเจน เลียบไปกับพื้นที่นาของชาวบ้าน
สิ่งก่อสร้างหลักของวัดซึ่งล้อมรอบด้วยคูน้ำนั้น มีเจดีย์องค์หนึ่งซึ่งพังลงเหลือแต่ส่วนฐาน มีสิ่งประดับคล้ายซุ้มสำหรับประดิษฐานพระพุทธรูปอยู่โดยรอบ ด้านหน้าของเจดีย์ทางด้านทิศตะวันออกมีวิหารขนาดใหญ่ ประดิษฐานพระพุทธรูปปูนปั้นขนาดใหญ่ ปัจจุบันเหลือเพียงส่วนพระองค์แต่พระเศียรและพระกรหักหายไปแล้ว แต่ภาพถ่ายเก่าฝีพระหัตถ์รัชกาลที่ 6 ยังมีพระเศียรอยู่ ห่างจากสิ่งก่อสร้างหลักมาทางทิศใต้ มีพระอุโบสถซึ่งตั้งอยู่บนเนินริมถนนพระร่วง อาคารเหลือเพียงฐานและเสา แต่สิ่งที่น่าสนใจคือแนวของการปักใบเสมา ซึ่งตามปรกติวัดอื่นๆ จะมีอยู่เพียงแนวเดียว แต่ที่นี่มีถึงสามแนว สามชั้น แต่ละแนวมีใบเสมาหลายจุด จุดละ 2-3 แผ่น มีหลายลวดลายและรูปทรง บางชิ้นก็แตกหักแล้ว ยังไม่มีใครทราบเหตุผลของการมีเสมาสามชั้น แต่เชื่อกันว่าเป็นการพยายามขยายเขตอุโบสถให้กว้างขวางขึ้น
 
ด้านหนึ่งของวัดติดกับแนวคันดินและคลองโบราณซึ่งเรียกกันในปัจจุบันว่า "ถนนพระร่วง" ซึ่งตัดตรงออกจากเมืองสุโขทัย ไปสู่เมืองโบราณศรีสัชนาลัย ส่วนที่ผ่านวัดสังฆาวาสนี้ยังเห็นแนวคันดินชัดเจน เลียบไปกับพื้นที่นาของชาวบ้าน
สิ่งก่อสร้างหลักของวัดซึ่งล้อมรอบด้วยคูน้ำนั้น มีเจดีย์องค์หนึ่งซึ่งพังลงเหลือแต่ส่วนฐาน มีสิ่งประดับคล้ายซุ้มสำหรับประดิษฐานพระพุทธรูปอยู่โดยรอบ ด้านหน้าของเจดีย์ทางด้านทิศตะวันออกมีวิหารขนาดใหญ่ ประดิษฐานพระพุทธรูปปูนปั้นขนาดใหญ่ ปัจจุบันเหลือเพียงส่วนพระองค์แต่พระเศียรและพระกรหักหายไปแล้ว แต่ภาพถ่ายเก่าฝีพระหัตถ์รัชกาลที่ 6 ยังมีพระเศียรอยู่ ห่างจากสิ่งก่อสร้างหลักมาทางทิศใต้ มีพระอุโบสถซึ่งตั้งอยู่บนเนินริมถนนพระร่วง อาคารเหลือเพียงฐานและเสา แต่สิ่งที่น่าสนใจคือแนวของการปักใบเสมา ซึ่งตามปรกติวัดอื่นๆ จะมีอยู่เพียงแนวเดียว แต่ที่นี่มีถึงสามแนว สามชั้น แต่ละแนวมีใบเสมาหลายจุด จุดละ 2-3 แผ่น มีหลายลวดลายและรูปทรง บางชิ้นก็แตกหักแล้ว ยังไม่มีใครทราบเหตุผลของการมีเสมาสามชั้น แต่เชื่อกันว่าเป็นการพยายามขยายเขตอุโบสถให้กว้างขวางขึ้น

ข้อมูลติดต่อ 
ชื่อผู้ติดต่อ : 	อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัยที่อยู่ : 	อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย ต.เมืองเก่า อ.เมืองสุโขทัย จ.สุโขทัย 64210เบอร์โทรศัพท์ : พิกัด : 	17.03616, 99.70061Facebook :  
ชื่อผู้ติดต่อ : 
	อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย
ที่อยู่ : 
	อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย ต.เมืองเก่า อ.เมืองสุโขทัย จ.สุโขทัย 64210
เบอร์โทรศัพท์ : 
พิกัด : 
	17.03616, 99.70061
Facebook : 
ข้อมูลทั่วไป 
 วันทำการ :  ทุกวัน เวลาทำการ : แนะนำให้เยี่ยมชมก่อนเวลา 16.00 น. (ห่างจากบ้านชุมชน ไม่ค่อยมีการสัญจรไปมา)  สถานที่ตั้ง :   อยู่นอกอุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย ทางทิศเหนือ ประมาณ 2.5 กิโลเมตร การเดินทาง :  รถจักรยาน รถจักรยานยนต์ รถยนต์ส่วนตัว รถไฟฟ้าเช่าขับเอง 
 วันทำการ : 
 ทุกวัน
 เวลาทำการ : 
แนะนำให้เยี่ยมชมก่อนเวลา 16.00 น. (ห่างจากบ้านชุมชน ไม่ค่อยมีการสัญจรไปมา) 
 สถานที่ตั้ง : 
  อยู่นอกอุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย ทางทิศเหนือ ประมาณ 2.5 กิโลเมตร
 การเดินทาง : 
 รถจักรยาน รถจักรยานยนต์ รถยนต์ส่วนตัว รถไฟฟ้าเช่าขับเอง
จุดสังเกต	  
วัดสังฆาวาส ตั้งอยู่นอกอุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัยทางทิศเหนือของกำแพงเมืองสุโขทัย ตั้งอยู่ตรงข้ามกับสถานีตำรวจภูธรเมืองเก่า ใกล้กับวัดพระพายหลวง 
ที่ตั้ง 
ตั้งอยู่นอกอุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย ทางทิศเหนือของกำแพงเมืองสุโขทัย ตั้งอยู่ตรงข้ามกับสถานีตำรวจภูธรเมืองเก่า ใกล้กับวัดพระพายหลวง 
แผนที่ 











 
         
         
         
         
        