เทวาลัยมหาเกษตร	 
ทิพยพิมานแห่งทวยเทพ 
(อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย, เมืองเก่าสุโขทัย) 
       ท่ามกลางแมกไม้ร่มครึ้มของอาณาบริเวณที่เรียกว่าป่ามะม่วง เขตอรัญญิกหรือเขตวัดป่า นอกกำแพงเมืองโบราณสุโขทัยด้านทิศตะวันตกนั้น มีศาสนสถานหลายแห่งตั้งอยู่ ล้วนเป็นอารามในพระพุทธศาสนา ยกเว้นอาคารขนาดใหญ่ ผังรูปสี่เหลี่ยม มีเสาขนาดใหญ่แปดต้น มีระเบียงที่มีพนักลูกกรงก่ออิฐอย่างสวยงาน ภายในอาคารมีฐานชุกชีสำหรับประดิษฐานสิ่งศักดิ์สิทธิ์อยู่
ด้วยรูปแบบสถาปัตยกรรมที่แปลกตา จึงเชื่อว่าอาคารนี้อาจเป็น เทวาลัยมหาเกษตร หรือหอเทวาลัยเกษตรพิมาน ซึ่งปรากฏชื่อในศิลาจารึกวัดป่ามะม่วง ภาษาเขมร ระบุว่าในพุทธศักราช 1892 สมเด็จพระมหาธรรมราชาลิไท "เวลารุ่งเช้า เมื่อเสด็จประดิษฐานรูปพระมเหศวร รูปพระวิษณุในหอเทวาลยมหาเกษตร ในป่ามะม่วงนี้  ดาบสพราหมณ์ทั้งหลาย บูชาเป็นนิตย์" สำหรับเทวรูปที่เคยประดิษฐานอยู่ในเทวาลัยแห่งนี้ ถูกเชิญไปประดิษฐานที่อื่นหมดแล้ว เชื่อว่าคือเทวรูปศิลปะสุโขทัยจำนวนหนึ่งที่ประดิษฐานอยู่ในกรุงเทพมหานคร และเทวรูปศิลปะสุโขทัยสององค์ที่จัดแสดงอยู่ในพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ รามคำแหง
 
ด้วยรูปแบบสถาปัตยกรรมที่แปลกตา จึงเชื่อว่าอาคารนี้อาจเป็น เทวาลัยมหาเกษตร หรือหอเทวาลัยเกษตรพิมาน ซึ่งปรากฏชื่อในศิลาจารึกวัดป่ามะม่วง ภาษาเขมร ระบุว่าในพุทธศักราช 1892 สมเด็จพระมหาธรรมราชาลิไท "เวลารุ่งเช้า เมื่อเสด็จประดิษฐานรูปพระมเหศวร รูปพระวิษณุในหอเทวาลยมหาเกษตร ในป่ามะม่วงนี้ ดาบสพราหมณ์ทั้งหลาย บูชาเป็นนิตย์" สำหรับเทวรูปที่เคยประดิษฐานอยู่ในเทวาลัยแห่งนี้ ถูกเชิญไปประดิษฐานที่อื่นหมดแล้ว เชื่อว่าคือเทวรูปศิลปะสุโขทัยจำนวนหนึ่งที่ประดิษฐานอยู่ในกรุงเทพมหานคร และเทวรูปศิลปะสุโขทัยสององค์ที่จัดแสดงอยู่ในพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ รามคำแหง

ข้อมูลติดต่อ 
ชื่อผู้ติดต่อ : 	อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัยที่อยู่ : 	อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย ต.เมืองเก่า อ.เมืองสุโขทัย จ.สุโขทัย 64210เบอร์โทรศัพท์ : พิกัด : 	17.015461, 99.686067Facebook :  
ชื่อผู้ติดต่อ : 
	อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย
ที่อยู่ : 
	อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย ต.เมืองเก่า อ.เมืองสุโขทัย จ.สุโขทัย 64210
เบอร์โทรศัพท์ : 
พิกัด : 
	17.015461, 99.686067
Facebook : 
ข้อมูลทั่วไป 
 วันทำการ : ทุกวัน เวลาทำการ :  แนะนำให้เยี่ยมชมก่อนเวลา 16.00 น. (ห่างจากบ้านชุมชน ไม่ค่อยมีการสัญจรไปมา)  สถานที่ตั้ง : อยู่นอกกำแพงเมือง อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย ทางด้านทิศตะวันตก ประมาณ 2 กิโลเมตร การเดินทาง :  รถจักรยาน รถจักรยานยนต์ รถยนต์ส่วนตัว รถไฟฟ้าเช่าขับเอง 
 วันทำการ : 
ทุกวัน
 เวลาทำการ : 
 แนะนำให้เยี่ยมชมก่อนเวลา 16.00 น. (ห่างจากบ้านชุมชน ไม่ค่อยมีการสัญจรไปมา) 
 สถานที่ตั้ง : 
อยู่นอกกำแพงเมือง อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย ทางด้านทิศตะวันตก ประมาณ 2 กิโลเมตร
 การเดินทาง : 
 รถจักรยาน รถจักรยานยนต์ รถยนต์ส่วนตัว รถไฟฟ้าเช่าขับเอง
จุดสังเกต	  
ตัวโบราณสถานที่ประดิษฐานเทวรูปเหล่านี้ มีแผนผังเป็นรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัสผนังก่อด้วยอิฐ ทั้งผนังและเสามณฑปมีขนาดใหญ่หันหน้าสู่ทิศตะวันออก 
ที่ตั้ง 
ตั้งอยู่นอกกำแพงเมืองสุโขทัย โบราณสถานนอกเมืองโบราณสุโขทัยด้านตะวันตก 
แผนที่ 









 
         
         
         
         
        