ในเขตเมืองสุโขทัย วัดศรีสวายเป็นเพียงวัดเดียวเท่านั้น ที่หันไปทางทิศใต้ ชื่อวัดนี้อาจเพี้ยนมาจากคำเขมร คือ "ศรี หมายถึงสิริมงคล, ความงาม" และ "สวาย ที่แปลว่ามะม่วง" เพราะในเขตวัดมีมะม่วงใหญ่ที่มีทรงพุ่มงดงามมากขึ้นอยู่หลายต้น และด้วยศิลปกรรมที่เป็นเอกลักษณ์ มีกลิ่นอายแบบเขมร อาจเป็นเหตุผลที่ทำให้วัดนี้หันหน้าไปทางทิศใต้สู่เมืองแม่ของวัฒนธรรมเขมรแถบนี้ นั่นคือเมืองละโว้หรือลพบุรี ซึ่งแม้แต่ตำนานเรื่องพระร่วงก็กล่าวว่าเป็นเมืองที่รุ่งเรืองกว่าสุโขทัย

ทว่านักวิชาการอีกฟากหนึ่งกลับเชื่อว่า ที่นี่อาจเคยเป็นเทวสถานในศาสนาพราหมณ์ – ฮินดู ด้วยพบหลักฐานเป็น เทวรูปพระนารายณ์จำหลักจากหินชนวนและทับหลังรูปนารายณ์บรรทมสินธุ์ ซึ่งนำไปจัดแสดง ณ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ รามคำแหง สมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพ ทรงสันนิษฐานชื่อวัดว่ามาจากคำภาษาสันสกฤตว่า "ศรีศิวายะ" หมายถึง "พระศิวะ" และเหตุผลที่วัดนี้ต้องหันไปทางทิศใต้ก็ด้วยเชื่อว่าเป็นทิศศักดิ์สิทธิ์ของพระศิวะในภาคของเทพเจ้าแห่งปัญญาและความหลุดพ้นที่เรียกว่า "ทักษิณามูรติ"

คนเมืองเก่าสุโขทัยร่ำลือกันว่า วัดศรีสวายมีผีเสื้อวัดที่ดุมาก (ยักษ์จำพวกหนึ่ง มีศักดิ์ต่ำกว่าเทวดาและสูงกว่าผีอื่นๆ) เพราะมีหน้าที่พิทักษ์รักษาสถานที่ต่างๆ ไม่สามารถเดินทางออกไปจากสถานที่นั้นๆ ได้นอกจากจะหาผู้มาทำหน้าที่แทนได้

6 สิ่งน่ายล ชื่นชมวิเคราะห์

เจดีย์ทรงปรางค์แบบสุโขทัย ซึ่งยังเหลือลวดลายปูนปั้นประดับส่วนเรือนยอดบางส่วนไว้ให้ได้ศึกษา ทั้งลายมกรคายนาค กินรี เทพนม และพรรณพฤกษา

จิตรกรรมลายเส้นรูปเทวดาบนผนังภายใต้ความมืดในห้องศักดิ์สิทธิ์ (ครรภคฤหะ) ภายในปรางค์ด้านทิศตะวันออกหรือด้านขวามือเมื่อหันหน้าเข้าหาปรางค์ คือห้องสำหรับประดิษฐานรูปเคารพอันศักดิ์สิทธิ์ ปัจจุบันรูปเคารพไม่ปรากฎอยู่แล้ว

หินสลักฐานรูปเคารพด้านหน้าปรางค์ทิศตะวันออก ตรงกลางเป็นรูสำหรับเสียบฐานรูปเคารพ เช่น เทวรูป พระพุทธรูป หรืออาจเป็นศิวลึงค์ หากใช้สำหรับตั้งศิวลึงค์ (สัญลักษณ์ของเพศชาย) ฐานเช่นนี้จะเรียกว่า "โยนีโทรณะ" ใช้แทนสัญลักษณ์ของเพศหญิง

สระล้างบาป เป็นสระน้ำรูปโค้งด้านหลังปรางค์ เชื่อว่าเป็นสระที่ใช้ในพิธีกรรม โดยสมมุติเป็นน้ำจากแม่น้ำคงคาที่เชื่อว่าชำระบาปและอาถรรพ์ได้ทุกชนิด ด้วยไหลมาจากสรวงสวรรค์และผ่านพระองค์ของพระศิวะลงมา

ต้นมะม่วงป่า ทรงพุ่มสวยงามเป็นที่ชอบใจของนักท่องเที่ยวผู้มีมุมมองการถ่ายภาพฝีมือดี

ปริศนาตัวเลขบนก้อนอิฐ หากสังเกตดีดีจะพบว่าอิฐบางก้อน เช่นที่บริเวณซุ้มประตูทางเข้าวัด มีการจารึกตัวเลขลงไปด้วย เช่น 2525 ตัวเลขนี้เป็นเครื่องบ่งชี้ว่าอิฐก้อนนั้นเป็นอิฐที่ทำขึ้นตามปีนั้นๆ เป็นกฎเกณฑ์การบูรณะตามหลักสากล เพื่อให้ผู้ชมสามารถแยกแยะได้ว่าอิฐก้อนใดใหม่หรือเก่า

ข้อมูลติดต่อ

ชื่อผู้ติดต่อ :

อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย

ที่อยู่ :

อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย ต.เมืองเก่า อ.เมืองสุโขทัย จ.สุโขทัย 64210

เบอร์โทรศัพท์ :

055-697-527

พิกัด :

17.013693, 99.702268

Facebook :

อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย

ข้อมูลทั่วไป

วันทำการ :

ทุกวัน

เวลาทำการ :

จันทร์–ศุกร์ เวลา 06.00-17.00 น.

เสาร์–อาทิตย์ เวลา 06.00-21.00 น.

การเดินทาง :

รถจักรยาน รถไฟฟ้าเช่าขับเอง รถรางไฟฟ้า

ชมทัศนียภาพ

พักผ่อน

เรียนรู้ประวัติศาสตร์

หาประสบการณ์

เติมเต็มจิตวิญญาณ

โบราณสถาน

เดินเท้า

ปั่นจักรยาน

สามล้อเครื่อง

รถราง

Information Center

ที่จอดรถ

จุดถ่ายภาพ

ตำนานพระร่วง

ป้ายแผนที่

กษัตริย์เสด็จ

กิจกรรมแบบเดี่ยว

กิจกรรมแบบกลุ่ม

เพื่อความรู้์

กิจกรรมกลางแจ้ง

จุดสังเกต

วัดศรีสวายตั้งอยู่ตรงจุดจอดรถรางที่ 3 อยู่ทางขวาของวัดมหาธาตุ

ที่ตั้ง

อยู่ในบริเวณอุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย ทางด้านซ้ายของประตูทางเข้าอุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย ณ จุดจอดรถรางที่ 3 ฝั่งขวาของวัดมหาธาตุ

แผนที่

สิ่งที่ต้องห้ามพลาด

จิตกรรมปูนปั้นบนปรางค์ 3 องค์

วิหาร 2 หลังที่สร้างเชื่อมต่อกับปรางค์ 3 องค์

ข้อแนะนำ

อากาศค่อนข้างร้อน ควรพกร่ม หรือ หมวก และน้ำดื่ม ระหว่างการเยี่ยมชม

แสงแดดจ้า ควรทาโลชั่นกันแดด เพื่อป้องกันผิวไหม้

หากเดินทางเยี่ยมชมในเวลาค่ำ ควรทายากันยุง เนื่องจากบริเวณวัดมีสระน้ำขนาดใหญ่ที่มียุงชุกชุม

วัดศรีสวาย ถือเป็นโบราณสถานที่สำคัญแห่งหนึ่งของเมืองสุโขทัย นักท่องเที่ยวควรจะศึกษาข้อมูลมาเบื้องต้นเพื่อให้เข้าใจและสามารถซึมซับประวัติศาสตร์ได้อย่างถ่องแท้

ข้อควรระวัง

หากเดินทางโดยลำพัง ให้ระมัดระวังความปลอดภัย

อย่าปีนป่าย โบราณสถาน ในจุดที่เจ้าหน้าที่เตือน

โปรดปฏิบัติตามคำเตือนของเจ้าหน้าที่อย่างรัดกุม